طبقه‌بندی سیستم‌های آبیاری بارانی بر اساس کاربرد کشاورزی
در این طبقه‌بندی، سیستم‌های آبیاری بارانی به دو دسته کلی سیستم‌های ساکن یا مستقر و سیستم‌های متحرک مداوم تقسیم می‌شوند. در سیستم‌های ساکن، آبپاش‌ها در حین پاشش آب تا زمانی که آبیاری به‌طور کامل انجام شود در محل خود ثابت هستند. اما در سیستم‌های متحرک مداوم، آبپاش‌ها در حین پاشش آب حرکت می‌کنند. هر کدام از سیستم‌های ساکن و متحرک مداوم انواعی دارند که در ادامه به مهمترین آنها اشاره شده است.
طبقه‌بندی سیستم‌های آبیاری بارانی بر اساس کاربرد کشاورزی
در این طبقه‌بندی، سیستم‌های آبیاری بارانی به دو دسته کلی سیستم‌های ساکن یا مستقر و سیستم‌های متحرک مداوم تقسیم می‌شوند. در سیستم‌های ساکن، آبپاش‌ها در حین پاشش آب تا زمانی که آبیاری به‌طور کامل انجام شود در محل خود ثابت هستند. اما در سیستم‌های متحرک مداوم، آبپاش‌ها در حین پاشش آب حرکت می‌کنند. هر کدام از سیستم‌های ساکن و متحرک مداوم انواعی دارند که در ادامه به مهمترین آنها اشاره شده است.
سیستم‌های ساکن (Set systems)
انواع روش‌های آبیاری بارانی کلاسیک و لوله چرخدار (ویل موو) از این دسته هستند:
سیستم کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک: در این سیستم لوله‌های جانبی و اصلی در طول فصل کشت در جای خود ثابت می‌باشد و به فراخور نیاز، آبپاش‌ها به وسیله رایزر در نقاط مختلف به شیرهای خودکار متصل شده و آبیاری انجام می‌گیرد. در این سیستم لوله‌های اصلی زیر خاک مدفون می‌باشد و لوله‌های جانبی می‌توانند به‌صورت مدفون و یا روزمینی باشند.
سیستم کلاسیک نیمه متحرک: در این سیستم لوله‌های جانبی در مزرعه جابجا شده و در نقاط مختلف مزرعه با استفاده از اتصال‌های سریع به لوله‌های اصلی متصل و عمل آبیاری را انجام می‌دهند.
سیستم آبیاری لوله چرخدار یا ویل موو: در این سیستم لوله جانبی یا لترال در مرکز چرخ‌هایی بزرگ با قطر یک و نیم تا دو متر قرار دارد و پس از آبیاری هر قسمت مزرعه، لوله لترال به‌وسیله یک موتور بنزینی به سایر بخش‌های مزرعه منتقل می‌شود.
طبقه‌بندی سیستم‌های آبیاری بارانی بر اساس کاربرد کشاورزیسیستم آبیاری بارانی کلاسیک
طبقه‌بندی سیستم‌های آبیاری بارانی بر اساس کاربرد کشاورزیسیستم آبیاری بارانی لوله چرخدار (ویل موو)
طبقه‌بندی سیستم‌های آبیاری بارانی بر اساس کاربرد کشاورزیسیستم آبیاری بارانی لوله چرخدار (ویل موو)
سیستم‌های متحرک مداوم (Continuous move systems)
سیستم آبیاری ارابه‌ای (Traveler): در این سیستم آبیاری از یک آبپاش تفنگی بزرگ که بر روی یک ماشین متحرک قرار دارد استفاده می‌شود.
در این سیستم آب به‌وسیله یک شیلنگ انعطاف پذیر که از لوله اصلی دریافت می‌شود به ماشین متحرک در حین پاشش آب از آبپاش تفنگی به‌وسیله کابل یا شیلنگ کشیده می‌شود. به‌همین علت این سیستم‌ها به ماشین آبپاش تفنگی نیز موسوم هستند.
سیستم آبیاری متحرک خطی یا لینیر (Linear-move): در این سیستم حرکت لوله لترال و آبپاش‌های روی آن به‌صورت خطی است و آبیاری در حین حرکت لوله لترال انجام می‌شود. این سیستم‌ها برای زمین‌هایی با شکل مستطیل و مربع مناسب هستند.
سیستم آبیاری عقربه‌ای یا سنترپیوت (Center pivot): در این سیستم لوله لترال که آبپاش‌ها بر روی آن مستقر هستند حول یک محور مرکزی گردش می‌کند. حرکت لوله لترال در سیستم آبیاری سنترپیوت مشابه حرکت گردشی عقربه ساعت است. به‌همین دلیل مساحت تحت آبیاری در این سیستم‌ها، دایره‌ای شکل است. شعاع دایره تحت آبیاری به اندازه طول لوله لترال است که معمولاً بین 150 تا 600 متر متغیر است.
۸۳