سیستم‌های لوله کشی ساختمان و انواع آن
سیستم لوله کشی ساختمانی بخش با اهمیت و مهم یک ساخت و ساز است.
به طوری که باید به بهترین شکل و نحو آن ها انجام و اجرا شود.
همانطور که می دانید بدون اجزای تاسیسات و لوله کشی ساختمانی نمی توانید در آن ساخت و ساز و سکونت داشته باشید.
سیستم لوله کشی ساختمانی توسط افراد متخصص اجرا و نصب می گردد.
کاربرد لوله کشی ساختمان
لوله کشی های ساختمانی انواع مختلفی دارد که عبارت اند از:فلزی،پلاستیکی،سیمانی و… که بنابر کاربرد از هر کدام از آن ها استفاده می کنیم.
عمده ترین استفاده ای که از لوله کشی های ساختمانی می شود به منظور انتقال مایعات یا گاز ها است.
امروزه مدیران پروژه سعی بر این دارند که از مقاوم ترین لوله ها در بخش لوله کشی ساختمانی خود استفاده کنند.
زیرا این بخش رابطه مستقیمی با طول عمر ساختمان ها دارد.
بنابراین برای اینکه عمر ساختمانتان افزایش یابد باید از لوله های باکیفیت و مقاوم استفاده کنید.
لوله های پروپیلن و پوش فیت یک انتخاب مناسب می تواند برای شما باشد.
بخش های مختلف یک ساختمان با لوله های آب و گازی ارتباط دارد به عنوان مثال:
آشپزخانه،سرویس های بهداشتی و حمام،سیستم لوله کشی ساختمان برای رادیاتور،تاسیسات موتورخانه و شوفاژ،لوله کشی آب سرد و گرم پکیج و آب گرم کن و…
در بخش آشپزخانه و سرویس های بهداشتی از لوله های فاضلابی برای دفع مایعات استفاده می گردد.
استاندارد لوله کشی ساختمان چیست؟
لوله کشی ساختمان ها همانطور که گفتیم یکی از بخش های تاثیرگذار و با اهمیت یک ساخت و ساز به شمار می آید.
بنابراین باید طبق اصول و استاندارد های صحیحی اجرا شود تا نتیجه درست را به همراه داشته باشد و هم چنین از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد.
در همه ی کشور ها قوانین و اصولی برای نصب لوله کشی ساختمانی وجود دارد که البته این قوانین در هر کشوری متفاوت است.
اما نتیجه همه ی این قواعد یکسان است . بنابراین باید لوله کشی به طور صحیح اجرا شود.
در این قسمت ممکن است یک سوال در ذهن شما ایجاد شود چرا باید طبق اصول سیستم لوله کشی را اجرا کنیم؟
جوابش بسیار آسان است زیرا از نظر اقتصادی بسیار به صرفه است.
حفظ بهداشت و ایمنی محیط زندگی را به همراه دارد.
لوله کشی آب و فاضلاب هر دو به یک اندازه مهم هستند.
لوله آب و فاضلاب به لوازم بهداشتی ساختمان مربوط است.انتخاب درست این وسایل در شکل ظاهری داخلی ساختمان تاثیر دارد.
و ارزش اقتصادی آن تاثیر می گذارد.
انواع سیستم‌های لوله کشی ساختمان
سیستم لوله کشی آبرسانی
یک سیستم لوله کشی آبرسانی، وظیفه وارد کردن آب از شبکه‌های آب شهری به داخل ساختمان را دارد. دریچه آب در قسمت اصلی وجود دارد که در صورت نیاز میتوان آب را مسدود کرد. به همین ترتیب، یک مترسنج نصب شده است تا بتواند میزان مصرف آب در ساختمان را ثبت کند. این سیستم لوله کشی، آب مورد استفاده را برای نوشیدن، شستشو، به طور یکسان منتقل میکند. در ساختمان‌های خاص، لوله‌ها و وسایل مختلفی وجود دارند تا آب را به هر وسیله‌ای به ساختمان‌ها منتقل کنند. این وسایل شامل موارد زیر هستند:
- لوله‌های مستقیم: این‌ها لوله‌های متداولی در سیستم لوله کشی آبرسانی هستند. چه طولانی و چه کوتاه، لوله‌های مستقیم به سرعت آب را به محل مورد نیاز هدایت می‌‌کنند.
- زانویی: این‌ها برای تغییر جهت در سیستم لوله کشی استفاده میشوند.
- شیرهای برنجی یا گیت: کنترل جریان آب را بر عهده دارند.
- سه راهی: لوله‌ای با زاویه ۹۰ درجه است که از سه راه به انتقال آب کمک میکند.
انواع سیستم‌های لوله کشی ساختمان در بخش آبرسانی را میتوان به موارد زیر نیز تقسیم کرد:
- لوله کشی انشعابی: این سیستم همان لوله کشی با استفاده از شاخه‌های اصلی (رایزر) و فرعی است.
- لوله کشی کلکتوری: در این سیستم از یک دستگاه کلکتور استفاده میشود و کل لوله کشی از اتصالات کمتری برخوردار است.
سیستم لوله کشی فاضلاب
یکی دیگر از انواع سیستم‌های لوله کشی ساختمان، سیستم لوله کشی فاضلاب است که همه ضایعات ساختمان را به بیرون منتقل میکند. این ضایعات شامل پسماند و فاضلاب انسانی مانند پخت‌وپز و شستشو است. علاوه بر این، پسماندها به فاضلاب محلی منتقل میشوند. این سیستم برای تهویه گازها، بر روی سقف متصل میشود و به سیستم این اجازه را می‌‌دهد تا در فشارهای جوی به درستی عمل کند.
سه نوع اصلی سیستم‌های لوله کشی فاضلاب
- سیستم‌های جاذبه: نوع متداول سیستم لوله کشی فاضلاب است. با استفاده از شیب طبیعی زمین، فاضلاب به راحتی جمع شده و به شبکه فاضلاب منتقل میشود. همچنین، این موارد عمدتاً در مکان‌هایی استفاده میشوند که سیل رایج نبوده و در آنجا سفره آب نسبتاً کمی وجود داشته باشد.
- سیستم‌های فشار کم: این یک سیستم فشار ضعیف است که جایگزینی برای سیستم گرانش است. مخزن این سیستم دارای یک واحد محفظه در داخلش است که یک پمپ الکتریکی کوچک را در خود نگه می‌‌دارد. با استفاده از خطوط فشار کوچکی که در زیر زمین نصب میشوند، زباله‌ها به فاضلاب اصلی منتقل میشوند.
- سیستم‌های مکنده: یکی دیگر از گزینه‌های موجود برای سیستم‌های گرانشی، سیستم مکنده است که از برق استفاده میکند و عمدتاً در مناطق خاصی نصب میشود. اتصالات فاضلاب از طریق شیرهای مکنده مورد استفاده قرار می‌‌گیرند. همچنین یک ایستگاه مکش مرکزی دارای پمپ‌های مکنده، پمپ‌های تخلیه، محفظه جمع آوری و کنترل‌های مورد نظر است.
سیستم لوله کشی آب باران
کارکرد اصلی یکی دیگر از انواع سیستم‌های لوله کشی ساختمان این است که آب باران را از ساختمان خارج میکند. سیستم لوله کشی آب باران با مشخصات خاصی نصب میشوند تا اطمینان حاصل شود که آب با موفقیت به بیرون منتقل شود. آب را میتوان از طریق راه‌های زیر جمع آوری و از ساختمان دور کرد:
سقف: سقف به گونه‌ای طراحی شده است که آب را از داخل لوله‌ها به پایین منتقل کرده و از منطقه خارج میکند. بسته به اینکه میزان بارندگی چقدر است، طرح و اندازه ناودانی متغیر خواهد بود.
سطح: مناطق هموار یا سنگ فرش نشده، آب باقی مانده را از طریق مقدار زاویه سطح خارج میکند. زهکشی‌های مجاور را نیز میتوان گنجانید، اما آب باید قبل از جمع شدن سریع روی سطح صاف به بیرون منتقل شود.
زیر خاک: با توجه به آبی که در زیر زمین به دام افتاده است، زهکشی‌های زیرزمینی مورد نیاز است. این زهکشی‌های زیرزمینی آب‌ها را جمع می‌‌کنند تا قبل از خشک شدن و تبدیل شدنشان به خواص دیگری، به طور یکسان تخلیه شوند. با انتقال آب از راه دور، چند سیستم وجود دارند که آب را به نقطه بعدی منتقل می‌‌کنند، از جمله:
- سیستم Gravity-Fed : در این سیستم لوله‌ها به شکل قائمه قرار دارند، تا آب مستقیماً از طریق سیستم‌های زهکشی پایین بیاید. اندازه لوله‌ها برحسب مقدار و شدت بارندگی و اندازه مساحت تعیین میشود.
- سیستم‌های مبتنی بر پمپ: وقتی که شیب زمین برای سیستم‌های دارای نیروی گرانش مناسب نباشد، ممکن است پمپ‌ها برای این سیستم مورد نیاز باشند. این غالبا مخازن آب باران را شامل میشوند و آب مورد نیاز خود را نیز پمپاژ می‌‌کنند.
- تخلیه Stormwater: ممکن است لوله‌ها و کانال‌های بزرگ‌تری برای انتقال آب به رودخانه‌های محلی نصب شوند. با این حال، عمدتاً در مناطق پُرجمعیت، این نوع سیستم اغلب منجر به آلودگی در آبراهه‌ها میشود.
انواع سیستم‌های لوله کشی ساختمان از لحاظ نوع متریال
سیستم لوله کشی مِسی
لوله‌هایی از جنس مس در سیستم لوله کشی خانه‌های دهه ۱۹۶۰ مورد استفاده قرار می‌گرفتند و حتی یکی از رایج‌ترین سیستم‌های لوله کشی امروزی نیز است. آن‌ها در اندازه‌های مختلفی دسته بندی میشوند که برای لوله کشی داخلی قابل استفاده هستند.
مشخصات لوله‌های مسی
_ هیچ گونه نشتی ندارند.
_ آب آشامیدنی را آلوده نمی‌‌کنند.
_ تحمل گرمای بالا را دارند.
_ عمری طولانی دارند.
_ بسیار بادوام هستند.
مزایا و معایب لوله‌های مسی
_ هزینه بالایی دارند.
_ حاوی سرب هستند.
سیستم لوله کشی پی وی سی (PVC)
یکی از انواع سیستم‌های لوله کشی ساختمان که امروزه مورد استفاده قرار می‌‌گیرد، لوله کشی PVC است که مخفف لوله‌های پلی وینیل کلراید است. همچنین CPVC که مخفف پلی وینیل کلراید کلر زده است هم نوع پیشرفته‌تری از این نوع لوله است.
مشخصات لوله پی وی سی
_ زنگ نخواهد زد.
_ ایده آل برای خطوط تخلیه است.
_ به راحتی می‌‌تواند فشار بالا را تحمل کند.
_ کار با آن آسان است.
_ ارزان قیمت است.
_ CPVC نسبت به PVC انعطاف پذیری بیشتری دارد.
مزایا و معایب PVC
_ اگر آب درون لوله منجمد شود، CPVC ممکن است شکسته شود.
_ پس وی سی برای آب بسیار گرم ایده آل نیست.
سیستم لوله کشی پِکس (PEX)
اگر کسی از سیستم‌های لوله کشی پلی بوتیلن چیزی شنیده باشد، سیستم‌های لوله کشی PEX در واقع یک نوع مشابهی از این نوع به خصوص است. در حقیقت، PEX که به عنوان لوله‌های پلی اتیلنی متقابل نیز شناخته میشود و معمولاً همان چیزی است که یک لوله کش ماهار نیاز دارد.
مشخصات PEX
_ ایده آل برای مقاوم سازی است.
_ در برابر گرما مقاوم است.
_ بسیار کارآمد است.
_ نصب آن بسیار آسان است.
مزایا و معایب PEX
_ احتمال آلودگی آب وجود دارد (هنوز به طور قطع اثبات نشده است).
