بازار لوله، اتصالات و شیرآلات ایران
بازار لوله، اتصالات و شیرآلات ایران

تجهیزات و لوازم آبیاری قطره ای

تجهیزات و لوازم آبیاری قطره ای

یکی از بروز ترین سیستم های آبیاری تحت فشار سیستم آبیاری قطره ای است. سیستم آبیاری قطره ای عبارت است از روشی که در آن آب با فشار کم از روزنه یا وسیله‌ای به نام قطره‌چکان از شبکه خارج و به صورت قطراتی در پای گیاه ریخته می‌شود. گاهی این نوع آبیاری را آبیاری موضعی نیز می‌نامند.

سیستم های قطره ای

  • آبیاری دریپ

  • ابیاری زیر بستری

  • فواره ای

  • اسپری

آبیاری دریپ :

در این روش آبیاری قطرات آب آهسته بر سطح خاک به صورت قطرات مجزا یا پیوسته، یا جریانهای باریک از حفره های ریز پخش می شود که آبیاری دریپ نام دارد.

آبیاری زیر بستری :

با استفاده از قطره چکان هایی با دبی در حدود آبیاری دریپ، آب در سطح زیر خاک پخش می شود که این روش آبیاری زیر بستر نام دارد.

آبیاری فواره ای :

متداول ترین روش آبیاری این روش می باشد که در این روش آب به شکل جریان باریک یا فواره از سوراخی با دبی بیشتر از آبدهی آبیاری دریپ یا زیر بستری بر سطح خاک پخش می شود آبیاری فواره ای نا میده می شود. در این آبیاری از سرعت نفوذ نهایی خاک دبی قطره چکان بیشتر است و ایجاد یک حوضچه برای نگهداری یا کنترل پخش آب ضروری می باشد.

آبیاری اسپری :

با استفاده از یک اسپری یا مه پاش کوچک آب بر سطح خاک پخش می شود که این روش به آبیاری اسپری معروف است. در این روش در پخش آب هوا دارای نقش اساسی می باشد اما در سایر روش ها عامل اصلی خاک می باشد.

 

◾️اجزاء سیستم آبیاری قطره ای

تجهیزات آبیاری قطره ای باغچه خانه تا یک باغ چند هکتاری باهم متفاوت است. با این حال چهارچوب اصلی سیستم آبیاری قطره شامل موارد زیر می باشد :

  1. پمپ یا ایستگاه پمپاژ

  2. لوله های اصلی و فرعی

  3. فیلتر یا سیستم فیلتراسیون

  4. قطره چکان ( دریپر )

  5. اتصالات و شیرآلات

۱-پمپ یا ایستگاه پمپاژ

یکی از اجزاء اصلی سیستم آبیاری قطره ای پمپ می باشد، که آب از طریق آن تامین شده و وارد لوله ها و در نهایت قطره چکان ها می شود.انتخاب نوع پمپ به مساحت زمین ، قطر لوله ها ، تعداد قطره چکان ها و شیب زمین بستگی دارد. اما در آبیاری قطره ای خانگی به دلیل اینکه مساحت باغچه حیاط ،ترانس کوچک است و فقط آبیاری گلدان هاانجام می گیرد نیازی به پمپ نیست و می توان از شیر آب شهری استفاده نمود.

در باغچه های کمی بزرگ تر با تقسیم زمین به چندین قسمت و آبیاری جداگانه آنها می توان از آب شیر شهری استفاده کرد و هزینه مربوط به تهیه ی پمپ را کاهش داد.

حتی در زمین های کشاورزی بزرگ در صورتی که زمین، شیب مناسبی داشته باشد یا منبع آب در ارتفاع قرار گرفته باشد می توانید از نیروی گرانش زمین به عنوان نیروی محرکه برای به جریان در آمدن آب در لوله ها استفاده کنید. در این صورت نیز نیازی به استفاده از پمپ نمی باشد.

۲-لوله های اصلی و فرعی

لوله های اصلی و فرعی در این سیستم آبیاری نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشند . در سیستم های استاندارد لوله های اصلی از نوع لوله های پلی اتیلن می باشد و لوله های فرعی می توانند از انواع لوله های پلی اتیلن و یا نوار تیپ تشکیل شوند . چگونگی استفاده از این لوله ها بستگی به نقشه ی طراحی شده برای زمین های کشاورزی دارد .

۳-فیلتر یا سیستم فیلتراسیون

یکی از مشکلات اساسی در سیستم های آبیاری قطره ای گرفتگی قطره چکان ها می باشد که در اثر ورود ذرات ریز و درشت شن ، خاکریزه و املاح اتفاق می افتد. برای جلوگیری از این مشکل از سیستم فیلتراسیون استفاده می شود.

لازم است فیلتر هر چند وقت یک بار باز و شستشو شود. اما در سیستم آبیاری قطره ای خانگی به دلیل اینکه آب از آبیاری شهر تامین می شود ؛کاملا تمیز و شفاف است پس نیازی هم به سیستم فیتراسیون نمی باشد.

۴-قطره چکان

یکی از اجزاء مهم سیستم آبیاری قطره ای ،قطره چکان هاهستند. اگر تمامی اجزاء سیستم به درستی کار کند اما قطره چکان ها عملکرد مناسبی نداشته باشند ؛عملکرد کل سیستم زیر سوال می رود. بنابراین در انتخاب و خرید قطره چکان ها باید دقت و توجه ویژه ای شود.

 

 

قطره چکان ها به دو نوع

  •  تنظیم شونده

  •  خود تنظیم

 

قطره چکان های خود تنظیم آب خروجی یکسانی را عبور می دهند تا در هر ساعت مقدار مشخصی آب به گیاه برسد. این ها معمولا در لیتراژ های 2، 4 و 8 لیتر در ساعت تولید می شوند.
تعداد قطره چکان ها به نوع گیاه و میزان خروجی قطره چکان بستگی دارد.

برای مثال خروجی قطره چکان های تنظیم شونده بین ۰-۶۰ لیتر قابل تغییر است. به همین دلیل نصب یک قطره چکان تنظیم شونده برای هر گیاه کافی است . اما برای قطره چکان های خود تنظیم باید به نیاز آبی گیاه نیز توجه کرد.

معمولا در صورت استفاده از قطره چکان های خود تنظیم از دو قطره چکان استفاده می شود تا در صورت گرفتگی یکی از آنها توسط ذرات خاکریزه ، قطره چکان دیگر بتواند آب مورد نیاز گیاه را تامین کند.

بر اساس نظر کارشناسان فاصله ی قطره چکان از ساقه ی گیاه یا تنه درخت باید حدود ۱۵ سانتی متر باشد. این کار مانع از بیماری ها و قارچ هایی می شود که ممکن است در اثر رطوبت برای تنه یا ساقه گیاه ایجاد شود .

توجه به این نکته حائز اهمیت است که میزان ریشه ی گیاه می تواند به اندازه ی سطح سایه انداز گیاه یا درخت برسد. پس خیالتان از رسیدن آب به ریشه گیاه راحت باشد.

۵-اتصالات و شیر آلات

نصب قطعات مختلف سیستم آبیاری قطره ای نیازمند یک سری اتصالات می باشد. از ویژگی مهم این اتصالات جلوگیری از نشت آب است.

اتصالات در انواع مختلفی مثل سه راهی، زانویی یا رابط و در سایز های مختلف تولید می شوند. برای قطع و وصل کردن جریان آب نیز از شیر آلات استفاده می شود.

آبیاری بارانی :

در این روش آبیاری، جریان آب با فشار در داخل یک شبکه لوله کشی شده شروع می شود و سپس از طریق خروجی هایی که روی این شبکه وجود دارد و آبپاش نامیده می شوند به بیرون هدایت می شود.

معمولا شکل ساختمان آب پاش ها به شکلی می باشد که در زمانی که آب با فشار از آن خارج می شود بصورت قطرات ریز و درشت درآمده و مشابه باران در سطح مزرعه پخش می شود. با توجه به این که برای آبیاری مزارع و باغات این روش بسیار صورت می گیرد و ابداع گردیده است اما از این روش برای اهداف دیگر هم استفاده می شود که مهمترین آنها عبارتند از:

  • استفاده برای پخش کود های مایع در سطح مزرعه
  • دفع پساب حاصله از تصفیه خانه های فاضلاب در سطح اراضی
  • آبپاشی روی گیاه به منظور حفاظت آنها در مقابل سرما و یخبندان
  • تعوِق انداختن زمان تشکیل غنچه و گل
  • مرطوب کردن سطح خاک و جلوگیری از فرسایش بادی
  • کمک به جوانه زدن بذرها
  • کنترل محیط وخنک کردن خاک وگیاه و هوای اطراف آن

 

◾️سخن پایانی

اجرای سیستم آبیاری قطره ای چه در سطح خانگی و چه برای مساحت های بزرگ موجب صرفه جویی در مصرف آب ، کاهش هزینه های آبیاری و سهولت در امر آبیاری ، افزایش کیفیت محصولات و.. می شود.

اشتراک گذاری

مطالب مرتبط

دیدگاهی بنویسید