آبیاری درختان باید بر چه اساسی باشد؟
آب و هوا و میزان آبیاری درختان
اگر سال پیش رو خشک باشد رطوبتی که خاک دارد در همان ماه های اول استفاده می شود و در نتیجه دوران آبیاری درخت ها باید طولانی شود. ولی در سال هایی که مرطوب می باشد نیاز آبی درخت کم میشود و حتی تا تابستان شاید نیاز به آبیاری نباشد.
سن درخت
درخت جوان لازم به آبیاری بیشتری می باشد. درخت جواب چون ریشه کم تری دارد پس محدودیت پیدا کردن آب دارد دفعات آبیاری درختان جوان را افزایش دهید.
فصل های ابیاری
درخت در ۶ ماهه اول سال به آب بیشتری نیاز دارد بخصوص زمانی که دما در آن فصل بالاتر باشد. در فصول بهار رطوبت را درخت جذب می کند و در فصل زمستان همان رطوبت ذخیره شده را به خاک پس می دهد.
شرایط خاک برای آبیاری درختان
خاکی که درختان را در آن مکان می کارید بسیار مهم می باشد. اگر نوع خاک شما رسی می باشد به مقدار دفعات آبیای کمتری نیاز دارید ولی اگر خاک شما شنی و سبک می باشد باید دفعات آبیاری را زیاد تر کنیدو عمق و وضعیت خاک برای آبیاری بسیار مهم می باشد.
نوع درخت برای آبیاری
بعضی از درختان بعد از اینکه ریشه در خاک کامل جا افتاد دیگر نیازی به آبیاری اضافی ندارند بر خلاف آن نیز درختانی وجود دارند که بدون آبیاری در طول تابستان نمی توانند زنده بمانند.
هر چقدر که درخت ریشه بیشتری داشته باشد و در خاک بیشتر نفود کند دسترسی به آب راحتتر می شود پس درختان مسن نیاز آبیشان کمتر می شود.
اگر یک راه همیشگی برای نیاز آبی درختان می خواهید باید به قطر تنه درخت دقت کنید. ولی قطر درخت و نوع میوه آن و نسبت آبی درختان متفاوت می باشد. برای مثال اگر قطر تنه درختان سیب ، گیلاس و گردو ۳۰ سانتی متر باشد نیاز آبی روزانه ها آنها حدود ۴ لیتر می باشد و با همین قطر در مورد درختان میوه گلابی ، هلو و آلو حدود ۲۸ لیتر است.
هدف از آبیاری درختان چیست؟
1- تامین آب کافی برای ادامه زندگی درخت
2- خنک کردن خاک و هوای اطراف گیاه
3- حفاظت از گیاهان در برابر تنش های محیطی مانند خشکی
4- کمک به رشد و سرسبزی و عملکرد بهتر درختان
5- حلالیت بهتر مواد غذایی در آب و جذب آنها از طریق ریشه
به طور کلی ۲۵-۷۵ لیتر برای درختان آب مورد نیاز می باشد.
برای اینکه درختانی که می کارید بخوبی ریشه بدهند و بزرگ شوند باید اوایل آنها را خیلی خوب آبیاری نمایید.
آبیاری درخت کم سن و سال خیلی مهمتر از تغذیه آن درخت می باشد. درختی که ریشه کمتری داشته باشد بایید آبیاری بیشتری بشود. در پاییز ولی به آبیاری نیازی ندارند. مگر اینکه فصل خشکی پیش رو داشته باشند.
آبیاری بیش از حد درختان زردآلو باعث زرد شدن برگ ها ، ریزش آن ها و پوسیدگی ریشه می شود . کمبود آب نیز باعث زرد شدن برگ ها ، ریزش آن ها و ریزش میوه های کوچک می شود . بنابراین بایستی با توجه به نیاز آبی درخت ، آبیاری متعادل را انجام داد .
هر چند وقت یک بار به درختان آب دهیم؟ نیاز آبی درختان میوه چه مقدار می باشد؟
متأسفانه هیچ برنامه مشخص و قطعی برای آبیاری درختان وجود ندارد. اینکه هر درخت چند وقت یک بار باید آبیاری شود به عوامل مختلفی مانند اندازه درخت، زمان آبیاری، شرایط و بافت خاک، شرایط آب و هوایی، محتوای رطوبت خاک، عمق سیستم ریشه و توانایی درخت برای مقاومت در برابر خشکسالی بستگی دارد. آبیاری با مقدار مناسب برای استحکام و سلامت درختان ضروری است و آبیاری زیاد یا کم هر دو می تواند مضر باشد.
بهترین راه برای تعیین زمان نیاز درختان به آب، بررسی خاک است. خاک اطراف درخت را در عمق 30 سانتی متری بررسی کنید در صورتی که خاک خشک باشد نیاز به آبیاری می باشد. زیاد از حد خشک یا مرطوب نگه داشتن خاک خود یک تنش است و باعث می شود درخت بیشتر در معرض بیماری و مشکلات مختلف قرار بگیرد. بهترین زمان آبیاری صبح یا عصر می باشد در این زمان ریشه ها فرصت جذب آب بیشتری را دارند.
روش های مختلف آبیاری درختان:
-
آبیاری غرقابی:
در این روش تمام سطح زمین یا باغ بدون ایجاد محدودیتی آبیاری می شود. تمام سطح خاک با لایه ای از آب پوشیده می شود و آب هنگام جاری شدن بر سطح خاک به درون آن هم نفوذ می کند. در این روش میزان آب مصرفی افزایش یافته و هدر رفت آب زیاد می باشد.
-
آبیاری بارانی:
انتشار آب به وسیله تجهیزات آبیاری به شکل قطره های باران در زمین های کشاورزی را آبیاری بارانی می گویند. در این روش آب با فشار از روزنه های تعبیه شده در تجهیزات مختص آبیاری خارج شده و در زمین مانند قطرات باران پخش می شوند.
-
آبیاری شیاری (نشتی):
در زمین های مسطح از آبیاری شیاری یا نشتی استفاده می کنند. در این روش شیارهایی در طول ردیف های کاشت ایجاد کرده و آب را از شیار اصلی به سمت شیار مربوط به هر ردیف هدایت می کنند. شیارهای ایجاد شده باید کم عمق و نسبت به جوی ها فاصله ی آنها کمتر باشد. سرعت حرکت آب باید در این روش آهسته باشد.
-
آبیاری قطره ای:
در این روش پای درختان لوله های ایجاد می کنند که در هر ساعت مقداری آب را در پای درخت میچکاند. آبیاری قطره ای یکی از بهترین روش های آبیاری مدرن است. این روش بیشتر در باغبانی و مناطقی که میزان رطوبت خاک کم بوده اجرا می شود.
آب از طریق قطره چکان ها که در تیپ های آبیاری تعبیه شده در پای درختان یا پهن شده در سطح زمین است، به پای گیاه می رسد. آبیاری قطره ای باعث صرفه جویی در مصرف آب و کارایی بیشتر می شود.
-
آبیاری زیر سطحی:
این روش نوعی از آبیاری قطره ای است البته در روش زیر سطحی تمام تجهیزات و لوله های آبیاری در زیر خاک جاگذاری می شوند. مزایای آبیاری زیر سطحی نسبت به قطره ای در این است که با اجرای این روش در مزارع تبخیر آب به حداقل می رسد.